17 Bijlagen

Bij het proces van dataverzameling worden zowel interne als externe bronnen geraadpleegd, waaronder handboeken, managementinformatiesystemen en gegevens van derden. Bij het verkrijgen van de niet-financiële gegevens voor dit verslag worden de afdelingen betrokken die eindverantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de speerpunten van ons beleid. Zij leveren gegevens aan die door onze afdeling Control worden geverifieerd als onderdeel van de interne controlewerkzaamheden. 

Het meten en registreren van de milieugegevens van Gasunie in Nederland vindt in hoofdlijnen als volgt plaats: 

• De energieverbruiksgegevens zijn ontleend aan opgaven van de energieleveranciers van onze grootste locaties. De gegevens van de overige locaties zijn geschat aan de hand van normverbruik en/of ontleend aan rekeningen van derden. 
• Emissies worden grotendeels geregistreerd met behulp van het computersysteem Olympus. Dit registratiesysteem is ontwikkeld voor het vastleggen van compressorgegevens. Op basis van het continu gemeten brandstofverbruik van de machines worden de CO₂-, CH₄- en NOx-emissies berekend. Elke machine heeft zijn eigen emissiekarakteristiek die in Olympus is vastgelegd. 
• Sluipende emissies zijn verkregen uit recente metingen volgens de NEN-EN 15446 methode en historisch onderzoek naar de emissies op bepaalde type locaties. 
• De HFK-emissies worden berekend op basis van de hoeveelheidsregistratie (in kg) die in de logboeken op de desbetreffende locaties wordt bijgehouden. 
• Alle milieuafwijkingen worden per oorzaak geregistreerd in databasesysteem Accident. De gerapporteerde gegevens zijn hieraan ontleend. 
• Opgaven van stikstof zijn gebaseerd op inkoopgegevens en op eigen registratie. We produceren en nemen stikstof in op de locaties Ommen, Wieringermeer, Zuidbroek, Kootstertille, Pernis en LNG PeakShaver. 
• Data ten aanzien van onze KPI’s op het gebied van Veiligheid komen uit ons rapportagesysteem Accident. 

In Duitsland worden de milieugegevens van GUD op verschillende manieren verzameld:  

• Door directe metingen (elektriciteit, waterconsumptie en emissies), indirecte metingen (berekeningen van onder meer CO₂- en NO_X-emissies van brandstofgas) en registratie (afval van een externe dienstverlener). Alle gegevens zijn opgenomen in onze milieu-database. Deze database is de bron van alle vormen van milieurapportage, inclusief de emissiehandel die jaarlijks wordt gecontroleerd en gecertificeerd door een onafhankelijke derde (controle en certificering geldt alleen voor het onderdeel emissiehandel). Alhoewel we zorgvuldig omgaan met onze meet- en registratiesystemen, erkennen we dat onderdelen van de informatie onderworpen zijn aan een element van onzekerheid, wat inherent is aan beperkingen bij meetplaats en berekeningstermijnen.  

We volgen de (inter)nationale wetgeving die op ons bedrijf van toepassing is. Daarnaast hanteren we eigen strenge eisen: in de Gasunie Technische Standaards zijn onze technische standaarden vastgelegd (in Duitsland noemen we die Technische Standards), in onze VGM-standaarden en in onze Gedragswijzer staat wat we van onze medewerkers verwachten ten aanzien van integer, veilig en verantwoord handelen. Op onze website zijn verschillende brochures en documenten te vinden met betrekking tot deze onderwerpen. 

We beschikken over een klokkenluidersregeling en hebben hiervoor zeven interne vertrouwenspersonen en een externe vertrouwenspersoon aangesteld. Zij behandelen niet alleen eventuele integriteitsklachten maar ook klachten over ongewenste omgangsvormen. Daarnaast hebben we een klachtencommissie waar medewerkers terecht kunnen. Ook met de afhandeling van klachten uit onze omgeving gaan we zorgvuldig om. 

Om ervoor te zorgen dat we in relevante bedrijfsprocessen rekening houden met het milieu, hebben we ons milieuzorgsysteem ingericht volgens de internationale standaard, de ISO 14001-norm. Elk jaar wordt de werking van ons milieumanagementsysteem in Nederland door een extern auditbureau gecontroleerd. In 2021 leidde de externe audit van de ISO 14001:2015 tot continuering van het certificaat.

In onderstaande tabel geven wij van de grootste emissiebronnen de berekening van de CO₂-equivalenten voor 2021 weer, uitgesplitst naar Nederland en Duitsland. De conversiefactor voor het elektriciteitsverbruik is gebaseerd op de CO₂-emissiefactorenlijst. De conversiefactor voor de netwerkverliezen is ontleend aan het IPCC Fourth Assessment Report 'Climate Change 2007' (Direct Global Warming Potential, Methaan, tijdshorizon 100 jaar = 25).

Als ondernemingsraad (OR) staan we voor een goede balans tussen de belangen van de organisatie en die van de medewerkers. Een groot aantal projecten in lijn met onze Visie 2030 is in 2021 op stoom gekomen en we denken actief mee met de raad van bestuur om de plannen die noodzakelijk zijn voor het realiseren van deze visie te verwezenlijken. We verlangen van onze raad van bestuur dat hij onze medewerkers in de gelegenheid stelt mee te groeien met de veranderingen die noodzakelijk zijn binnen het bedrijf. 

De OR heeft dit jaar uiteenlopende adviesaanvragen en instemmingsverzoeken behandeld. Het meest in het oog springende waren het rookvrij maken van onze organisatie per 1 januari 2022, een nieuwe obligatielening gekoppeld aan duurzame doelen en het definitieve investeringsbesluit voor WarmtelinQ. Verder hebben ons screeningbeleid aangepast, een reiskostenvergoeding op basis van deurregistraties uit ons gebouwenbeheersysteem (in verband met gewijzigde belastingregels) mogelijk gemaakt en een vergoeding voor het werken aan huis geïntroduceerd.

Dit jaar hebben we twee maal een adviesaanvraag op een vereenvoudigde wijze afgehandeld. Hiermee werden deels soortgelijke stappen doorlopen als bij een normale adviesaanvraag, maar bleef een formeel advies en antwoord hierop achterwege. We hebben dit gebruikt bij organisatiewijzigingen die klein in bereik en impact waren. Maar niet zo klein dat we ze zonder behandeling hebben willen afdoen. Het idee kwam uit onze raad van bestuur. We hebben de vereenvoudigde afhandeling geëvalueerd en met wat kleine aanpassingen als bruikbaar voor de toekomst bestempeld. De afweging en beslissingsbevoegdheid over geen, een vereenvoudigde of een normale behandeling van adviesaanvragen ligt bij de OR. 

Afgelopen jaar zijn we begonnen met de zoektocht naar twee nieuwe RvC-leden die Martika Jonk en Willem Schoeber bij de aandeelhoudersvergadering van 2022 gaan vervangen. In het opgestelde profiel werd nadrukkelijk gekeken naar de toegevoegde waarde voor ons totale werkgebied. De nieuwe leden moesten kunnen bijdragen aan de rol die we willen gaan invullen bij de energietransitie in het Europese speelveld. Ook was ervaring gewenst met een organisatie die in beweging is. We hebben de wijze van betrekken van de OR in het proces gewaardeerd en zijn  tevreden met het hebben kunnen aantrekken van Prof. Dr. Johannes Meier en Mr. Anja Mutsaers als nieuwe RvC-leden. Wij wensen onze kersverse RvC-leden veel succes en plezier toe in het vervullen van hun nieuwe functies.

We zijn momenteel volop bezig de verkiezingen voor de nieuwe OR voor te bereiden. De verkiezingen vinden plaats van 7 tot en met 10 maart 2022. We groeien in samenstelling mee met de organisatie (van 15 naar 17 leden) en gaan naar een systeem van dakpansgewijze verkiezingen waarbij iedere twee jaar de helft van de OR-leden kan worden gekozen. De zittingstermijn van een OR-lid neemt daarmee toe van drie naar vier jaar. Voor een deel van de gekozen leden zal de zittingsduur initieel twee jaar zijn om dit systeem te bewerkstelligen. Dit gaat zoveel mogelijk op basis van vrijwilligheid, eventueel aangevuld door loting om op acht of negen aftredende leden te komen in 2024. We hebben voor dit systeem gekozen omwille van de continuïteit. In de huidige situatie kan theoretisch geen van de leden zich wederom verkiesbaar stellen of gekozen worden voor een nieuwe termijn. Door om de twee jaar de helft van de OR-leden te vervangen, kunnen nieuwe OR-leden gemakkelijker instromen en gebruik maken van de aanwezige ervaring binnen de OR. 

Strategische personeelsplanning, en in het bijzonder het eigen personeel in staat te stellen mee te bewegen met de veranderende behoefte van de organisatie, hebben we als belangrijkste thema gedefinieerd binnen de OR het afgelopen jaar. Hoewel hierbij goede resultaten worden geboekt, zijn we er nog lang niet om met name de interne mobiliteit op gang te brengen. In de resterende zittingsperiode zullen we hier dan ook onverminderd aandacht voor hebben en vragen en ook aan de OR in de nieuwe samenstelling zullen we kenbaar maken waarom we dit een belangrijk thema voor de komende jaren vinden.

Gasunie heeft een groot aantal stakeholders, met uiteenlopende belangen. Dit varieert van klanten, leveranciers en strategische partners tot overheden, medewerkers en omwonenden. Met deze externe en interne belanghebbenden zijn we als bedrijf continu in dialoog. We informeren hen zo optimaal mogelijk over onze positieve en negatieve waardecreatie, de risico’s en de kansen die wij daarbij zien en de impact van deze zaken op onze stakeholdergroepen.

Om ook in de toekomst bij de beste energie-infrastructuurbedrijven van Europa te blijven horen, faciliteren we onze klanten met diensten die passen bij hun behoeften en die passen bij ontwikkelingen in de energiemarkt. Wij doen dit door onze klanten goed te informeren en in te spelen op zaken die we tijdens diverse contactmomenten van klanten en andere stakeholders vernemen. 

In Nederland zoekt GTS de dialoog via onder andere marktconsultatie- en informatiebijeenkomsten, gesprekken met vertegenwoordigers van klantengroepen (representatieve organisaties) en onze Shipper Customer Desk. In Duitsland is GUD niet de enige transportnetbeheerder voor gas. Daarom worden marktconsultatie en informatievoorziening veelal in samenwerking met andere TSO’s verzorgd. De voor shippers relevante contactpersonen staan op de GUD-website vermeld. 

• Klachten bij GTS 
  In 2021 heeft GTS één klacht van een shipper ontvangen. Deze klacht ging over een REMIT-melding die GTS uit zicht van de shipper had moeten plaatsen. GTS heeft deze klacht in 2021 afgehandeld. Naar aanleiding van vragen van shippers over de door hun geboekte langetermijncapaciteit heeft GTS via Netbeheer Nederland een codewijzigingsvoorstel annuleringsmogelijkheid jaarcapaciteitsproduct bij ACM ingediend. Dit voorstel is door ACM in behandeling genomen.
• Klachten bij GUD 
  In 2021 waren er geen klachten van transportklanten. Zelfs controversiële discussies, bijvoorbeeld over kwesties inzake capaciteitsvoorziening, verliepen steeds in een constructief en oplossingsgericht klimaat. 

Gasunie legt in het kader van haar Visie 2030 steeds meer nieuwe energie-infrastructuur aan. Om deze projecten snel en efficiënt uit te kunnen voeren, is het belangrijk dat we voldoende draagvlak ervaren bij omwonenden. Wij steken daarom veel energie in een open en constructieve dialoog met deze stakeholdergroep. In het verslagjaar gold dat specifiek voor onze projecten WarmtelinQ en HyStock.

Door onze actieve rol in de energietransitie en de vraag- en aanboddynamiek op de (inter)nationale gasmarkt staat Gasunie veel meer in de belangstelling van journalisten dan voorheen. Ook de informatiebehoefte van onze eigen collega’s is toegenomen. We hebben in 2021 onze communicatieafdeling uitgebreid.  

Overheidsstakeholders met wie wij op (min of meer) regelmatige basis contact onderhouden zijn: 

• Europese Commissie 
• Europees Parlement  
• Ministerie van Financiën (aandeelhouder) 
• Ministeries van EZK (Nederland) en BMWI (Duitsland) 
• Toezichthouders Autoriteit Consument en Markt (ACM) en Bundesnetzagentur (BNetzA) 
• Provincies

Daarnaast heeft Gasunie twaalf strategische stakeholders geïdentificeerd waarmee we op managementniveau regelmatig overleg voeren.

Voor onze contacten met gouvernementele en regelgevende instanties, zowel op Europees als op nationaal niveau, is bilaterale communicatie op regelmatige basis het meest gebruikelijk.

Daarnaast nemen we deel aan overlegplatforms van overheden en brancheorganisaties. Soms worden bijeenkomsten van deze platforms met een vaste regelmaat door het jaar heen georganiseerd, maar het kan ook zijn dat een platform voor een bepaalde periode loopt (bijvoorbeeld een beleidstraject bij het ministerie van Economische Zaken). Voorbeelden van platforms en organisaties zijn: 

Europees 

• Clean Hydrogen Alliance 
• European Hydrogen Backbone (wij waren een van de initiatiefnemers) 
• ENTSO-G  
• Gas for Climate 

Nationaal 

• Netbeheer Nederland 
• Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie
• VNO-NCW, Energie Nederland, NEC, KVGN, Greenpeace, e.a.

Bij veel onderwerpen speelt stakeholdercommunicatie zowel op Europees als op nationaal niveau een rol, aangezien veel wetten en beleid betrekking hebben op Europese wetgeving die wordt omgezet in nationale wetgeving. Denk bijvoorbeeld aan:  

• Marktordening voor waterstof en aardgas  
• Schaalvergroting van de productie van hernieuwbare energie (of in bredere zin: van hernieuwbare, koolstofarme waardeketens voor gas)
• Duurzame financiering 
• CO₂-transport (EZK) 
• Warmtetransport (EZK) 
• Voorzieningszekerheid (MinFin)

We houden ons ook bezig met ad hoc stakeholdermanagement om directe problemen aan te pakken. Dit omvat coalitievorming met andere individuele marktspelers en infrastructuurbedrijven wanneer we specifieke onderwerpen hebben die aan de orde moeten worden gesteld. 

Ten slotte houden wij ons bezig met communicatie met belanghebbenden via: 

• Reacties op overheidsoverleg 
• De organisatie van evenementen, zoals de gezamenlijke presentatie van II3050

Daar waar in dit verslag wordt gesproken over “we of wij”, refereert dit aan activiteiten van de N.V. Nederlandse Gasunie, tenzij expliciet anders vermeld. Activiteiten van de beide segmenten van Gasunie worden altijd benoemd met Gasunie Deutschland (GUD) en Gasunie Transport Services (GTS).

De interactieve versie van het jaarverslag (zoals opgenomen op de specifieke jaarverslagwebsite) en de pdf-versie van het jaarverslag (zoals opgenomen op de corporate website) zijn afgeleid van Gasunie’s jaarverslag 2021 opgemaakt in overeenstemming met het European Single Filing format (hierna: ‘de ESEF-rapportage’). De ESEF-rapportage is eveneens opgenomen op onze corporate website. In geval van verschillen tussen de specifieke jaarverslagwebsite, de pdf-versie van het jaarverslag en de ESEF-rapportage geldt dat laatstgenoemde leidend is. De controleverklaring en het assurancerapport van de onafhankelijke accountant op de specifieke jaarverslagwebsite en in de pdf-versie hebben alleen betrekking op de ESEF-rapportage.