Overige gegevens

Statutaire regeling omtrent de winstbestemming

Overeenkomstig artikel 39, lid 2, van de statuten staat de winst over het boekjaar ter vrije beschikking van de algemene vergadering.

De vennootschap kan aan de aandeelhouders en andere gerechtigden tot de voor uitkering vatbare winst slechts uitkeringen doen voor zover haar eigen vermogen groter is dan het bedrag van het geplaatste kapitaal vermeerderd met de reserves die krachtens de wet moeten worden aangehouden.

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Aan: de algemene vergadering en de raad van commissarissen van N.V. Nederlandse Gasunie

Verklaring over de jaarrekening 2021

Ons oordeel
Naar ons oordeel:

geeft de geconsolideerde jaarrekening van N.V. Nederlandse Gasunie, samen met haar dochtermaatschappijen (‘de groep’) een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van de groep op 31 december 2021 en van het resultaat en de kasstromen over 2021, in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie (‘EU-IFRS’) en met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (‘BW’);
geeft de vennootschappelijke jaarrekening van N.V. Nederlandse Gasunie (‘de vennootschap’) een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van de vennootschap op 31 december 2021 en van het resultaat over 2021 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (‘BW’).

Wat we hebben gecontroleerd
Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening 2021 van N.V. Nederlandse Gasunie te Groningen gecontroleerd. De jaarrekening omvat de geconsolideerde jaarrekening van de groep en de vennootschappelijke jaarrekening.

De geconsolideerde jaarrekening bestaat uit:

de geconsolideerde balans per 31 december 2021;
de volgende overzichten over 2021: de geconsolideerde winst-en-verliesrekening, het geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat, het geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen en het geconsolideerd kasstroomoverzicht; en
de toelichting met de belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen.

De vennootschappelijke jaarrekening bestaat uit:

de vennootschappelijke balans per 31 december 2021;
de vennootschappelijke winst-en-verliesrekening over 2021; en
de toelichting met de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen.

Het stelsel voor financiële verslaggeving dat is gebruikt voor het opmaken van de geconsolideerde jaarrekening is EU-IFRS en de relevante bepalingen uit Titel 9 Boek 2 BW en het stelsel dat is gebruikt voor het opmaken van de vennootschappelijke jaarrekening is Titel 9 Boek 2 BW.

De basis voor ons oordeel
Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de paragraaf ‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’.

Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

Onafhankelijkheid
Wij zijn onafhankelijk van N.V. Nederlandse Gasunie zoals vereist in de Europese verordening betreffende specifieke eisen voor de wettelijke controles van financiële overzichten van organisaties van openbaar belang, de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta), de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA).

Onze controleaanpak
Wij hebben onze controlewerkzaamheden met betrekking tot de kernpunten, fraude en continuïteit, en de aangelegenheden die daaruit voortkomen, bepaald in de context van de controle van de jaarrekening als geheel en bij het vormen van ons oordeel hierover. De informatie ter ondersteuning van ons oordeel, zoals onze bevindingen en observaties ten aanzien van individuele kernpunten en de controleaanpak inzake frauderisico’s en continuïteit, moet in dat kader worden bezien en niet als afzonderlijke oordelen of conclusies.

Samenvatting en context
N.V. Nederlandse Gasunie (‘Gasunie’) is een Europees energie-infrastructuurbedrijf. Gasunie biedt gereguleerde transportdiensten aan in Nederland en in Duitsland. Voorts neemt Gasunie deel in samenwerkingsverbanden voor pijpleidingen die de gastransportnetten van Gasunie verbinden met buitenlandse markten. Daarnaast biedt Gasunie ook andere diensten aan op het gebied van energie- infrastructuur, waaronder gasopslag en de certificering van groen gas. Gasunie zet haar infrastructuur en kennis in toenemende mate in voor verdere ontwikkeling en integratie van alternatieve energiebronnen, zoals waterstof, warmte en groen gas evenals de ontwikkeling van CO₂-opslag.

De opbrengstenstromen uit gereguleerde activiteiten staan onder toezicht van de ACM in Nederland en de BNetZa in Duitsland. Daarnaast heeft Gasunie niet-gereguleerde of van regulering vrijgestelde activiteiten, onder andere gericht op het aanbieden van gasopslagcapaciteit aan de markt en de BBL-pijpleiding tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk. De groep bestaat uit verschillende groepsonderdelen en daarom hebben wij de reikwijdte en aanpak van de groepscontrole overwogen zoals uiteengezet in de paragraaf ‘De reikwijdte van onze groepscontrole’. We hebben in het bijzonder aandacht besteed aan de gebieden die gerelateerd zijn aan de specifieke bedrijfsactiviteiten van de groep.

Als onderdeel van het ontwerpen van onze controleaanpak hebben wij de materialiteit bepaald en het risico van materiële afwijkingen in de jaarrekening geïdentificeerd en ingeschat. Wij besteden bijzondere aandacht aan die gebieden waar de raad van bestuur belangrijke schattingen heeft gemaakt, bijvoorbeeld bij significante schattingen waarbij veronderstellingen over toekomstige gebeurtenissen worden gemaakt die inherent onzeker zijn.

Hierbij hebben wij aandacht besteed aan de mogelijke gevolgen van transitierisico’s als gevolg van klimaatverandering voor de gehanteerde veronderstellingen. In het hoofdstuk ‘Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening’, paragraaf: ‘Oordelen en schattingen door het management’ van de jaarrekening heeft de vennootschap de schattingsposten en de belangrijkste bronnen van schattingsonzekerheid uiteengezet. Vanwege de significante schattingsonzekerheid en het gerelateerde hogere inherente risico verbonden aan de waardering van de materiële vaste activa, hebben wij deze aangemerkt als kernpunt, zoals uiteengezet in de paragraaf ‘De kernpunten van onze controle’.

Gasunie heeft de potentiële impact van klimaatverandering en haar plannen ten aanzien van net zero commitments op haar financiële positie beoordeeld. De risico’s die voortkomen uit de klimaat- verandering zijn onderdeel van Gasunie’s risicobeheersingsproces en zijn door Gasunie, gegeven de bedrijfsaard van Gasunie, geconcretiseerd naar specifieke risico’s. Dit is nader toegelicht in het bestuursverslag, het hoofdstuk ‘Governance’, paragraaf ‘Het beheersen van risico’s die wij lopen’. De plannen ten aanzien van net zero commitments zijn nader toegelicht in het bestuursverslag, hoofdstuk ‘Onze externe maatschappelijke waardecreatie’, paragraaf ‘Hoe we milieu-impact van ons aardgastransport terugdringen’. Wij hebben de klimaatgerelateerde risico’s met de raad van bestuur besproken, en de potentiële impact op de financiële positie inclusief de onderliggende assumpties en schattingen geëvalueerd. In het bijzonder, hebben wij stilgestaan bij de waardering van de materiële vaste activa en de gehanteerde levensduren ten behoeve van de afschrijvingskosten. Wij verwijzen naar de paragraaf ‘De kernpunten van onze controle’ waar de impact op onze controleaanpak is beschreven.

Andere aandachtsgebieden in onze controle, die niet als kernpunt zijn aangemerkt, waren: de betrouwbaarheid en continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking die ten grondslag ligt aan het opbrengstenproces, de verwerking van het effect van de tariefswijziging van de Nederlandse vennootschapsbelasting op de uitgestelde belastingen, de waardering van de Duitse pensioen- voorziening, de waardering van de overige deelnemingen en de waardering van de voorziening voor opruimingskosten en sanering.

Wij hebben ervoor gezorgd dat de controleteams, zowel op groepsniveau als op het niveau van de groepsonderdelen, over voldoende specialistische kennis en expertise beschikten die nodig waren voor de controle van een Europees energie-infrastructuurbedrijf. Wij hebben daarom experts en specialisten op onder meer het gebied van waardering, IT en vennootschapsbelasting in ons team opgenomen.

De hoofdlijnen van onze controleaanpak waren als volgt:

Materialiteit

Materialiteit: €104 miljoen
Specifieke materialiteit: €21 miljoen

Reikwijdte van de controle

We hebben controlewerkzaamheden van de significante Nederlandse onderdelen uitgevoerd op één locatie en gebruikgemaakt van een buitenlandse accountant voor de controlewerkzaamheden bij Gasunie Deutschland en van een Nederlandse accountant voor de controlewerkzaamheden bij Gate terminal B.V. (joint venture).
We hebben in het bijzonder aandacht besteed aan de waardering van de materiële vaste activa, investeringen in joint ventures en overige deelnemingen.
Dekking controlewerkzaamheden: 95% van de geconsolideerde netto-omzet, 95% van het geconsolideerde balanstotaal en 94% van het geconsolideerde resultaat voor belastingen.

Kernpunt

Waardering materiële vaste activa en de levensduur ten behoeve van de afschrijvingskosten

Materialiteit
De reikwijdte van onze controle wordt beïnvloed door het toepassen van materialiteit. Het begrip ‘materieel’ wordt toegelicht in de paragraaf ‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’.

Wij bepalen, op basis van ons professionele oordeel, kwantitatieve grenzen voor materialiteit waaronder de materialiteit voor de jaarrekening als geheel, zoals uiteengezet in onderstaande tabel. Deze grenzen, evenals de kwalitatieve overwegingen daarbij, helpen ons om de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden voor de individuele posten en toelichtingen in de jaarrekening te bepalen en om het effect van onderkende afwijkingen, zowel individueel als gezamenlijk, op de jaarrekening als geheel en op ons oordeel, te evalueren.

*Materialiteit voor de groep*	€104 miljoen (2020: €27,5 miljoen).
*Specifieke materialiteit*	€21 miljoen
*Hoe is de materialiteit bepaald*	Wij bepalen de materialiteit op basis van ons professionele oordeel. Gezien het belang van de waardering van de vaste activa gebruiken wij als basis voor deze oordeelsvorming 1% van het balanstotaal. Deze materialiteit is toegepast ten aanzien van de waardering voor de volgende balansposten: de materiële vaste activa, investeringen in joint ventures, investeringen in geassocieerde deelnemingen en overige deelnemingen alsmede de toelichtingen hieromtrent (hierna: vaste activa). Daarnaast hebben wij een specifieke (lagere) materialiteit gebruikt voor de overige balans- en jaarrekeningposten die gerelateerd zijn aan het operationele resultaat en de toelichtingen hierop. Als basis hiervoor gebruiken we 5% van het resultaat voor belastingen genormaliseerd voor de terugname bijzondere waardevermindering en/of een bijzondere waardevermindering van vaste activa. In 2021 bedraagt de normalisatie nihil (2020: €300 miljoen inzake terugname bijzondere waardevermindering).
*De overwegingen voor de gekozen benchmark*	Wij gebruikten het balanstotaal als de primaire, benchmark, op basis van onze analyse van de gemeenschappelijke informatiebehoeften van gebruikers van de jaarrekening. Op basis daarvan zijn wij van mening dat het balanstotaal geschikt is om als basis te dienen voor het bepalen van de materialiteit voor de controle van de waardering van de vaste activa in de jaarrekening. De reguliere operationele exploitatie van de energie-infrastructuur en de daarmee verband houdende omzet en lasten zijn eveneens een belangrijke indicator voor de financiële prestaties van de entiteit. Wij vinden de benchmark gebaseerd op het balanstotaal niet passend voor de controle van de overige jaarrekeningposten en de toelichtingen hierop. Daarom hebben wij voor deze posten een specifieke (lagere) materialiteit gehanteerd gebaseerd op een percentage 5% van het resultaat voor belastingen genormaliseerd voor de terugname bijzondere waardevermindering en/of een bijzondere waardevermindering van vaste activa.
*Materialiteit voor groepsonderdelen*	Aan elk groepsonderdeel, binnen de reikwijdte van onze controle, is, op basis van onze oordeelsvorming, een materialiteit toegerekend die lager ligt dan de materialiteit voor de groep als geheel. De materialiteit die we hebben toegerekend aan de groepsonderdelen lag tussen €6,5 miljoen en €90 miljoen voor de waardering van de vaste activa en tussen de €3,8 miljoen en €21 miljoen voor de overige jaarrekeningposten. Enkele groepsonderdelen zijn gecontroleerd met de statutaire materialiteit op basis van een verplichte lokale controle die ook lager was dan de materialiteit voor de groep als geheel.

Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen materieel zijn.

De bepaling van de materialiteit is in 2021 aangepast en gebaseerd op het balanstotaal op basis van onze herijkte stakeholderanalyse. Uit deze analyse blijkt dat de toekomstige verdiencapaciteit voor de gebruikers van de jaarrekening van Gasunie van belang is en dat deze met name gereflecteerd wordt in de waardering van de activa. Daarmee vinden wij het balanstotaal ook een geschikte benchmark. Voor de jaarrekeningposten die samenhangen met de reguliere operationele exploitatie van de energie- infrastructuur hebben wij een lagere specifieke materialiteit gehanteerd die vergelijkbaar is met de materialiteit van voorgaande jaren. De materialiteit is ook besproken met de raad van bestuur en de raad van commissarissen.

Wij zijn met de raad van commissarissen overeengekomen dat wij tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen met een impact op het resultaat voor belastingen boven de €1.050.000 (2020: €1.375.000) rapporteren aan de raad van commissarissen, met uitzondering van afwijkingen vanuit de waardering van vaste activa waarvoor we afwijkingen boven €5.000.000 rapporteren. Ook zijn we overeengekomen om balansreclassificaties boven de €5.000.000 (2020: €5.000.000) evenals kleinere afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen relevant zijn om aan hen te rapporteren.

De reikwijdte van onze groepscontrole
N.V. Nederlandse Gasunie is de moedermaatschappij van een groep van entiteiten. De financiële informatie van deze groep is opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van N.V. Nederlandse Gasunie.

Wij hebben de reikwijdte van onze controle zodanig bepaald dat wij voldoende controle- werkzaamheden verrichten om in staat te zijn een oordeel te geven over de jaarrekening als geheel. Daarbij hebben wij, onder meer, in aanmerking genomen de managementstructuur van de groep, de aard van de activiteiten van de groepsonderdelen, de bedrijfsprocessen en interne beheersings- maatregelen en de bedrijfstak waarin de vennootschap opereert. Op grond hiervan hebben wij de aard en omvang van de werkzaamheden bepaald op het niveau van de groepsonderdelen die noodzakelijk waren om door het groepsteam en door de accountants van groepsonderdelen te worden uitgevoerd.

De groepscontrole heeft zich voornamelijk gericht op de significante onderdelen:
N.V. Nederlandse Gasunie, Gasunie Transport Services B.V., Gasunie Deutschland GmbH & Co KG (hierna: Gasunie Deutschland), EnergyStock B.V. en Gate terminal C.V. (hierna: de joint venture Gate terminal). Bij deze vijf groepsonderdelen zijn controles van de volledige financiële informatie uitgevoerd omdat deze groepsonderdelen individueel een significante financiële omvang hebben.

Daarnaast zijn voor additionele groepsonderdelen specifieke controlewerkzaamheden verricht op individuele posten om voldoende dekking te verkrijgen voor de controle van individuele posten van de geconsolideerde jaarrekening.

In totaal hebben wij met het uitvoeren van deze werkzaamheden de volgende dekking over onderstaande jaarrekeningposten verkregen:

Omzet	95%
Balanstotaal	95%
Resultaat voor belastingen	94%

De groepsonderdelen die niet onder de reikwijdte van de controle vallen vertegenwoordigen geen van alle meer dan 3% van de geconsolideerde omzet of het geconsolideerde balanstotaal. Op de financiële informatie van deze resterende groepsonderdelen hebben we op groepsniveau, onder meer, cijferanalyses uitgevoerd om onze inschatting, dat deze onderdelen geen significante risico’s op materiële fouten bevatten, te bevestigen.

Bij de groepsonderdelen N.V. Nederlandse Gasunie, Gasunie Transport Services B.V. en EnergyStock B.V. hebben wij zelf controlewerkzaamheden uitgevoerd. Wij hebben gebruikgemaakt van andere accountants bij de controle van Gasunie Deutschland en de joint venture Gate terminal.

Waar controlewerkzaamheden zijn uitgevoerd door accountants van groepsonderdelen, hebben wij de mate waarin onze betrokkenheid noodzakelijk was bepaald om in staat te zijn een conclusie te trekken of voldoende en geschikte controle-informatie met betrekking tot deze onderdelen is verkregen als basis voor ons oordeel bij de geconsolideerde jaarrekening als geheel.

Wij hebben de accountants van Gasunie Deutschland en de joint venture Gate terminal instructies gestuurd. Wij hebben, als groepsaccountant, periodiek overleg gehad met de accountants van Gasunie Deutschland en de joint venture Gate terminal, waarbij gesproken is over de risico’s, de controleaanpak, de voortgang van de controle en, op basis van de van de accountants van Gasunie Deutschland en de joint venture Gate terminal ontvangen rapportages, de bevindingen en conclusies. Wij hebben dit uitgebreid met het uitvoeren van een dossierreview van de accountant van Gasunie Deutschland om de kwaliteit van de uitgevoerde werkzaamheden te evalueren. Met het management en de accountant van Gasunie Deutschland is afsluitend gesproken over de financiële resultaten, de gehanteerde (belangrijke) schattingen en de bevindingen uit de controle.

Het groepsteam heeft de consolidatie van de groep, de toelichtingen in de jaarrekening en een aantal complexe aspecten gecontroleerd. Dit betreffen onder andere de opgestelde analyse(s) ten aanzien van aanwijzingen voor waardeverminderingen en -vermeerderingen van vaste activa.

Door bovengenoemde werkzaamheden bij (groeps)onderdelen, gecombineerd met aanvullende werkzaamheden op groepsniveau, zijn wij in staat geweest om voldoende en geschikte controle- informatie met betrekking tot de financiële informatie van de groep te verkrijgen als basis voor ons oordeel over de jaarrekening.

Controleaanpak frauderisico’s
Wij hebben risico’s geïdentificeerd en deze ingeschat op een afwijking van materieel belang in de jaarrekening die het gevolg is van fraude. Wij hebben tijdens onze controle inzicht verkregen in de entiteit en haar omgeving, de componenten van het interne beheersingssysteem, waaronder het risico- inschattingsproces en de wijze waarop de raad van bestuur inspeelt op frauderisico’s en het interne beheersingssysteem monitort en de wijze waarop de raad van commissarissen toezicht uitoefent, alsmede de uitkomsten daarvan. Wij verwijzen naar het hoofdstuk ‘Governance’ van het jaarverslag, waarin de raad van bestuur zijn risicoanalyse (inclusief frauderisico’s) heeft opgenomen.

Wij hebben de opzet en de relevante aspecten van het interne beheersingssysteem en in het bijzonder de risicoanalyse (inclusief frauderisico’s) van Gasunie geëvalueerd alsook bijvoorbeeld de gedragscode en de klokkenluidersregeling. Wij hebben de opzet en het bestaan geëvalueerd, en voor zover wij noodzakelijk achten, de werking getoetst van interne beheersingsmaatregelen gericht op het mitigeren van frauderisico’s.

Als onderdeel van ons proces voor het identificeren van risico’s op een afwijking van materieel belang in de jaarrekening die het gevolg is van fraude, hebben wij frauderisicofactoren overwogen met betrekking tot frauduleuze financiële verslaggeving, oneigenlijke toe-eigening van activa en omkoping en corruptie. Wij hebben geëvalueerd of deze factoren een indicatie vormden voor de aanwezigheid van het risico op afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude.

De door ons geïdentificeerde frauderisico’s en uitgevoerde specifieke werkzaamheden zijn als volgt:

Geïdentificeerdefrauderisico’s
Het risico dat de raad van bestuur maatregelen van interne beheersing doorbreekt
Bij al onze controles besteden wij aandacht aan het risico van het doorbreken van maatregelen van interne beheersing door de raad van bestuur, waaronder risico’s op mogelijke afwijkingen als gevolg van fraude op basis van een analyse van mogelijke belangen van de raad van bestuur.

Wij hebben er in dat kader bijzonder aandacht voor gehad of er vanuit de regulering waaraan de netbeheerders onderhevig zijn, specifieke prikkels zijn ten aanzien van de verantwoording van omzet, lasten en/of investeringen en/of er mogelijke indicaties zijn voor een bijzondere waardeverandering van de activa.

Controlewerkzaamheden en observaties
Wij hebben, voor zover relevant voor onze controle, de opzet geëvalueerd van de maatregelen van interne beheersing die het risico op doorbreking van de interne beheersing moeten mitigeren en de werking van de maatregelen getoetst in de processen voor het genereren en verwerken van journaalposten en het maken van schattingen.

Wij concluderen dat wij, in het kader van onze controle, konden steunen op de voor dit risico relevante maatregelen van interne beheersing.

Ook hebben wij specifieke aandacht gegeven aan de toegangsbeveiliging in de IT-systemen en de mogelijkheid dat hierdoor functiescheidingen worden doorbroken.

Wij hebben journaalposten geselecteerd op basis van risicocriteria en hierop specifieke controlewerkzaamheden verricht. Bij de bepaling van de risicocriteria hebben wij rekening gehouden met de specifieke prikkels vanuit de regulering.

Ook hebben wij specifieke controlewerkzaamheden verricht ten aanzien van belangrijke schattingen van de raad van bestuur, waaronder de waardering van de materiële vaste activa en de gehanteerde levensduur voor de afschrijvingskosten. Wij hebben in het bijzonder aandacht gehad voor het inherente risico van vooringenomenheid van de raad van bestuur bij schattingen.

Tot slot hebben wij aandacht besteed aan significante transacties buiten de normale bedrijfsuitoefening, waaronder de transacties inzake nieuwe activiteiten die samenhangen met de energietransitie.

Onze werkzaamheden hebben geen materiële afwijkingen, in de door de raad van bestuur verschafte informatie in de jaarrekening en het bestuursverslag ten opzichte van de jaarrekening, aan het licht gebracht.

Onze werkzaamheden hebben niet geleid tot specifieke aanwijzingen voor fraude of vermoedens van fraude ten aanzien van het doorbreken van de interne beheersing door de raad van bestuur.

Het risico van frauduleuze financiële verslaggeving, als gevolg van een te hoog verantwoorde omzet
Als onderdeel van onze risico- inschatting en uitgaande van de veronderstelling dat er bij de omzetverantwoording frauderisico’s bestaan, hebben wij geëvalueerd welke soorten omzet of beweringen per significant groepsonderdeel aanleiding geven tot een risico op afwijking van materieel belang die het gevolg is van fraude.

Voor Gasunie ontvangt de raad van bestuur een variabele beloning die mede gebaseerd is op de financiële resultaten. Door de hogere energiekosten heeft de raad van bestuur een mogelijk belang om de omzet bewust hoger te verantwoorden om zijn doelstellingen te behalen.

Wij hebben, voor zover relevant voor onze controle, de opzet geëvalueerd en de werking getoetst van de interne beheersingsmaatregelen rondom de omzetverantwoording en in de processen voor het genereren en verwerken van journaalposten met betrekking tot de omzet.

Wij concluderen dat wij, in het kader van onze controle, konden steunen op de voor dit risico relevante maatregelen van interne beheersing.

Wij hebben specifieke gegevensgerichte cijferanalyse(s) en detailwerkzaamheden uitgevoerd. De controlewerkzaamheden zijn per significant groepsonderdeel specifiek gemaakt, afhankelijk van de bewering(en) die relevant zijn voor het veronderstelde frauderisico in de omzetverantwoording.

De specifieke controlewerkzaamheden, afhankelijk van de relevante bewering per significant groepsonderdeel, bestaan uit:

gegevensgerichte werkzaamheden op het voorkomen van de omzettransacties en het toepassen van de juiste prijzen;
vaststellen van het voorkomen van debiteuren per jaareinde waarbij wij de afloop in 2022 getoetst hebben door middel van deelwaarneming;
gegevensgerichte werkzaamheden op de juiste afgrenzing van de omzet per jaareinde om mogelijke verschuivingen van omzet te identificeren;
onderzoeken of in 2022 creditnota’s zijn geboekt die een indicatie geven van onjuist geboekte omzet in het huidige boekjaar 2021.

Onze werkzaamheden hebben geen materiële afwijkingen in de door de raad van bestuur verschafte informatie in de jaarrekening en het bestuursverslag ten opzichte van de jaarrekening aan het licht gebracht.

Onze werkzaamheden hebben niet geleid tot specifieke aanwijzingen voor fraude of vermoedens van fraude ten aanzien van het doorbreken van de interne beheersing door de raad van bestuur.

In onze controle bouwen wij elementen in van onvoorspelbaarheid en specifiek per significant onderdeel van de groep. Ook hebben wij de uitkomst van andere controlewerkzaamheden beoordeeld en overwogen of er bevindingen zijn die aanwijzingen geven voor fraude of het niet-naleven van wet- en regelgeving.

Wij hebben kennisgenomen van de beschikbare informatie en om inlichtingen gevraagd bij leden van de raad van bestuur, het management (waaronder Internal Audit, Juridische Zaken inclusief Compliance en de directeuren van de bedrijfsonderdelen) en de raad van commissarissen.
Hieruit volgden geen signalen van fraude die kunnen leiden tot een afwijking van materieel belang.

Ook hebben we kennisgenomen van advocatenbrieven en relevante correspondentie met toezichthouders en zijn we tijdens de controle alert gebleven op indicaties voor signalen van fraude en hebben we de uitkomst van andere controlewerkzaamheden geëvalueerd en overwogen of er bevindingen zijn die aanwijzingen geven voor fraude. Indien daar sprake van was, hebben wij onze evaluatie van het risico van fraude en de gevolgen daarvan voor onze controlewerkzaamheden opnieuw geëvalueerd.

Controleaanpak continuïteit
De raad van bestuur heeft de jaarrekening opgemaakt uitgaande van de continuïteit van het geheel van de activiteiten voor de voorzienbare toekomst. Onze werkzaamheden om de continuïteitsbeoordeling van de raad van bestuur te evalueren omvatten onder andere:

overwegen of de continuïteitsbeoordeling van de raad van bestuur alle relevante informatie bevat waarvan wij als gevolg van onze controle kennis hebben en de raad van bestuur bevragen over de belangrijkste veronderstellingen en uitgangspunten;
analyseren van de financiële positie per jaareinde inclusief de financiering, meer specifiek, de analyse of de bestaande financiering kan worden gecontinueerd en de benodigde financiering die nodig is voor het kunnen continueren van de bedrijfsactiviteiten kan worden gewaarborgd voor de periode die is meegenomen in de continuïteitsbeoordeling van de raad van bestuur;
evalueren van de begrote operationele resultaten en de daaraan gerelateerde kasstromen ten opzichte van het afgelopen jaar, ontwikkelingen in de regulering en onze kennis uit de controle;
evalueren of onze controlewerkzaamheden ten aanzien van de waardering van activa indicatoren geven die kunnen duiden op continuïteitsrisico’s;
inwinnen van inlichtingen bij de raad van bestuur over zijn kennis van continuïteitsrisico’s na de periode van de door de raad van bestuur verrichte continuïteitsanalyse.

Onze controlewerkzaamheden hebben geen informatie opgeleverd die strijdig is met de veronderstellingen en aannames van de raad van bestuur over de gehanteerde continuïteits- veronderstelling voor de jaarrekening.

De kernpunten van onze controle
In de kernpunten van onze controle beschrijven wij zaken die naar ons professionele oordeel het meest belangrijk waren tijdens de controle van de jaarrekening. Wij hebben de raad van commissarissen op de hoogte gebracht van het kernpunt. Het kernpunt vormt geen volledige weergave van alle risico’s en punten die wij tijdens onze controle hebben geïdentificeerd en hebben besproken. Wij hebben in deze paragraaf het kernpunt beschreven met daarbij een samenvatting van de op dit punt door ons uitgevoerde werkzaamheden.

Wij hebben onze controlewerkzaamheden met betrekking tot dit kernpunt bepaald in het kader van de jaarrekeningcontrole als geheel. Onze bevindingen en observaties ten aanzien van het individuele kernpunt moeten in dat kader worden bezien en niet als afzonderlijke oordelen over dit kernpunt of over specifieke elementen van de jaarrekening.

In 2020 was het kernpunt: ‘waardering van de materiële vaste activa van Gasunie Transport Services B.V.’. Het hieronder opgenomen kernpunt is een verbreding van het kernpunt zoals opgenomen in de controleverklaring bij de jaarrekening 2020.’

Kernpunt

Onze controlewerkzaamheden en observaties

Waardering materiële vaste activa en levensduur ten behoeve van de afschrijvingskosten
Zie toelichting 1, 4, 5 en 28 van de nadere toelichting op de geconsolideerde balans

De materiële vaste activa van circa €9 miljard zijn opgebouwd uit gereguleerde gastransportnetwerken bij Gasunie Transport Services B.V. (circa 70%) en Gasunie Deutschland (circa 15%). Ook zijn er de participaties in dochters met niet-reguleerde activiteiten (circa 7,5%) en corporate assets (circa 7,5%). De totale afschrijvingslast is in 2021 circa €348 miljoen.

De raad van bestuur voert jaarlijkse een analyse uit of er aanwijzingen zijn die duiden op een bijzondere waardevermindering en/of -vermeerdering in de materiële vaste activa. Indien de raad van bestuur concludeert dat er aanwijzingen zijn dan is de raad van bestuur verplicht om de realiseerbare waarde te bepalen en te vergelijken met de boekwaarde en eventueel een bijzondere waardevermindering en/of - vermeerdering in de materiële vaste activa te verantwoorden.

Ook moet de raad van bestuur bepalen of de gehanteerde levensduren ten behoeve van de bepaling van de afschrijvingskosten aanpassing behoeven.

In deze analyses besteedt de raad van bestuur in het bijzonder aandacht aan de ontwikkelingen in het reguleringskader voor de gastransportnetwerken, de risico’s (en kansen) vanuit klimaatverandering, de energietransitie en overige marktontwikkelingen.

De raad van bestuur heeft op basis van deze analyse geconcludeerd dat er geen aanwijzingen zijn die duiden op een bijzondere waardevermindering en/of -vermeerdering in de materiële vaste activa. Ook heeft de raad van bestuur geconcludeerd dat de levensduren geen aanpassing behoeven.

De materiële vaste activa hebben een totale boekwaarde van circa €9,1 miljard en betreffen 86,5% van de totale balanswaarde. Ook is er subjectiviteit ten aanzien van de veronderstellingen in de waardering en de levensduren van de materiële vaste activa. Vanwege de daarmee samenhangende schattingsonzekerheden en de significante waarde hebben wij dit aangemerkt als een kernpunt van onze controle.

Wij hebben kennisgenomen van de door de raad van bestuur uitgevoerde analyse of er aanwijzingen zijn die duiden op een bijzondere waardevermindering en/of -vermeerdering in de materiële vaste activa en of de gehanteerde levensduren een aanpassing behoeven.

Onze controlewerkzaamheden op bovenstaande analyse bestonden onder meer uit:

het toetsen van de aannames door de raad van bestuur of de disconteringsvoet materieel is gewijzigd en dit ‘challengen’ via schaduw- berekeningen op basis van marktdata;
het kennisnemen van ontwikkelingen in de Nederlandse regulering voor Gasunie Transport Services B.V. en specifiek de beroepsprocedure(s) inzake het Methodebesluit 2022–2026 en vaststellen of deze financiële impact hebben;
het evalueren van de potentiële financiële impact van de wijzigingen in de Duitse regulering relevant voor Gasunie Deutschland;
het evalueren in hoeverre klimaatverandering, de energietransitie of andere marktontwikkelingen een materiële impact hebben op de waardering en/of de levensduur van de materiële vaste activa.

Wij achten de veronderstellingen van de raad van bestuur in de uitgevoerde analyse ten aanzien van de waardering van de materiële vaste activa en de levensduur ten behoeve van de afschrijvingskosten van de materiële vaste activa redelijk en aanvaardbaar.

Op basis van de door ons uitgevoerde werkzaamheden en verkregen controle-informatie hebben wij geen materiële bevindingen geconstateerd.

Tot slot hebben wij werkzaamheden inzake de juistheid en toereikendheid van de toelichting uitgevoerd en hierbij geen materiële bevindingen geconstateerd.

Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen andere informatie

Het jaarverslag omvat ook andere informatie. Dat betreft alle informatie in het jaarverslag anders dan de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij.

Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie:

met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat;
alle informatie bevat die op grond van Titel 9 Boek 2 BW is vereist voor het bestuursverslag en de overige gegevens.

Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informatie materiële afwijkingen bevat.

Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in Titel 9 Boek 2 BW en de Nederlandse Standaard 720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze controlewerkzaamheden bij de jaarrekening.

De raad van bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de andere informatie, waaronder het bestuursverslag en de overige gegevens in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.

Verklaring betreffende overige door wet- en regelgeving gestelde vereisten en ESEF

Onze benoeming
Wij zijn op 12 december 2013 benoemd als externe accountant van N.V. Nederlandse Gasunie door de raad van commissarissen en op 17 december 2013 bekrachtigd door de algemene vergadering en die jaarlijks is herbevestigd door de aandeelhouder. Wij zijn nu voor een onafgebroken periode van zeven jaar accountant van de vennootschap.

Europees uniform elektronisch formaat (ESEF)
N.V. Nederlandse Gasunie heeft het jaarverslag, inclusief de jaarrekening, opgesteld in ESEF.
De vereisten hiervoor zijn vastgelegd in de Gedelegeerde Verordening (EU) 2019/815 met technische reguleringsnormen voor de specificatie van een uniform elektronisch verslagleggingsformaat (deze vereisten worden hierna aangeduid met: de RTS voor ESEF).

Naar ons oordeel voldoet het jaarverslag, opgesteld in het XHTML-formaat, met daarin opgenomen de deels gemarkeerde geconsolideerde jaarrekening zoals door N.V. Nederlandse Gasunie opgenomen in de rapportageset, in alle van materieel belang zijnde aspecten, aan de RTS voor ESEF.

De raad van bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van het jaarverslag, inclusief de jaarrekening, in overeenstemming met de RTS voor ESEF, waarbij de raad van bestuur de verschillende onderdelen samenvoegt in een enkel rapportageset.

Het is onze verantwoordelijkheid een redelijke mate van zekerheid voor ons oordeel te krijgen dat het jaarverslag in deze rapportageset voldoet aan de RTS voor ESEF.

Onze werkzaamheden bestonden, met inachtneming van NBA Alert 43 van de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants, onder andere uit:

het verkrijgen van inzicht in het financiële rapportageproces van de entiteit, waaronder het opstellen van de rapportageset;
het verkrijgen van de rapportageset en het uitvoeren van validaties om vast te stellen of de rapportageset, met het daarin opgenomen Inline XBRL-instancedocument en de XBRL- extensie-taxonomiebestanden, in alle van materieel belang zijnde aspecten, is opgesteld in overeenstemming met de technische specificaties zoals opgenomen in de RTS voor ESEF;
het onderzoeken van de informatie met betrekking tot de geconsolideerde jaarrekening in de rapportageset om vast te stellen of alle vereiste markeringen zijn toegepast en of deze in overeenstemming zijn met de RTS voor ESEF.

Geen verboden diensten
Wij hebben, naar ons beste weten en overtuiging, geen verboden diensten geleverd, als bedoeld in artikel 5, lid 1 van de Europese verordening betreffende specifieke eisen voor de wettelijke controles van financiële overzichten van organisaties van openbaar belang.

Geleverde diensten
De diensten die wij, in aanvulling op de controle van de jaarrekening, hebben geleverd aan de vennootschap en haar dochtermaatschappijen, in de periode waarop onze wettelijke controle betrekking heeft, zijn toegelicht in toelichting 35 van de toelichting van de geconsolideerde jaarrekening.

Verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening en de accountantscontrole

Verantwoordelijkheden van de raad van bestuur en de raad van commissarissen voor de jaarrekening
De raad van bestuur is verantwoordelijk voor:

het opmaken en het getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met EU-IFRS en met Titel 9 Boek 2 BW; en voor
een zodanige interne beheersing die de raad van bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude.

Bij het opmaken van de jaarrekening moet de raad van bestuur afwegen of de vennootschap in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemde verslaggevings- stelsels moet de raad van bestuur de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteits- veronderstelling, tenzij de raad van bestuur het voornemen heeft om de vennootschap te liquideren of de bedrijfsactiviteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. De raad van bestuur moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de vennootschap haar bedrijfsactiviteiten kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening.

De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de vennootschap.

Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening
Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel.

Onze doelstellingen zijn een redelijke mate van zekerheid te verkrijgen over de vraag of de jaarrekening als geheel geen afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of van fouten en een controleverklaring uit te brengen waarin ons oordeel is opgenomen. Een redelijke mate van zekerheid is een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle afwijkingen van materieel belang ontdekken.

Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel.

Een meer gedetailleerde beschrijving van onze verantwoordelijkheden is opgenomen in de bijlage bij onze controleverklaring.

Groningen, 3 maart 2022
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

drs. W.A. Schouten RA

Bijlage bij onze controleverklaring over de jaarrekening 2021 van N.V. Nederlandse Gasunie

In aanvulling op wat is vermeld in onze controleverklaring hebben wij in deze bijlage onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening nader uiteengezet en toegelicht wat een controle inhoudt.

De verantwoordelijkheden van de accountant voor de controle van de jaarrekening
Wij hebben deze accountantscontrole professioneel-kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit:

Het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing.
Het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden.
Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap.
Het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door de raad van bestuur en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan.
Het vaststellen dat de door de raad van bestuur gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Ook op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de vennootschap haar bedrijfsactiviteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening.
Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een onderneming haar continuïteit niet langer kan handhaven.
Het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen en het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen.

Gegeven onze eindverantwoordelijkheid voor het oordeel zijn wij verantwoordelijk voor de aansturing van, het toezicht op en de uitvoering van de groepscontrole. In dit kader hebben wij de aard en omvang van de uit te voeren werkzaamheden voor de groepsonderdelen bepaald om te waarborgen dat we voldoende controlewerkzaamheden verrichten om in staat te zijn een oordeel te geven over de jaarrekening als geheel. Bepalend hierbij zijn de geografische structuur van de groep, de omvang en/of het risicoprofiel van de groepsonderdelen of de activiteiten, de bedrijfsprocessen en interne beheersingsmaatregelen en de bedrijfstak waarin de vennootschap opereert.

Op grond hiervan hebben wij de groepsonderdelen geselecteerd waarbij een controle of beoordeling van de financiële informatie of specifieke posten noodzakelijk was.

Wij communiceren met de raad van commissarissen onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing. In dit kader geven wij ook een verklaring aan de auditcommissie op grond van artikel 11 van de Europese verordening betreffende specifieke eisen voor de wettelijke controles van financiële overzichten van organisaties van openbaar belang. De in die aanvullende verklaring verstrekte informatie is consistent met ons oordeel in deze controleverklaring.

Wij bevestigen aan de raad van commissarissen dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met hen over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen die zijn getroffen om de geïdentificeerde bedreigingen weg te nemen en onze onafhankelijkheid te waarborgen.

Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening vanuit alle zaken die wij met de raad van commissarissen hebben besproken. Wij beschrijven deze zaken in onze controleverklaring, tenzij dit is verboden door wet- of regelgeving of in buitengewoon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het belang is van het maatschappelijk verkeer.

Assurancerapport van de onafhankelijke accountant

Aan: de algemene vergadering en de raad van commissarissen van N.V. Nederlandse Gasunie

Assurancerapport bij de duurzaamheidsinformatie 2021

Onze conclusie
Op grond van onze beoordeling hebben wij geen reden om te veronderstellen dat de duurzaamheidsinformatie opgenomen in het jaarverslag 2021 van N.V. Nederlandse Gasunie geen, in alle van materieel belang zijnde aspecten, betrouwbare en toereikende weergave geeft van:

het beleid en de bedrijfsvoering ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen; en
de gebeurtenissen en de prestaties op dat gebied voor het jaar geëindigd op 31 december 2021, in overeenstemming met de Sustainability Reporting Standards van het Global Reporting Initiative (GRI) en de aanvullend gehanteerde rapportage criteria zoals toegelicht in de sectie ‘Rapportage Criteria’.

Wat we hebben beoordeeld
Wij hebben de duurzaamheidsinformatie opgenomen in de volgende secties van het jaarverslag beoordeeld voor het jaar geëindigd op 31 december 2021 (hierna: “de duurzaamheidsinformatie”):

Over dit jaarverslag
Ons verhaal over 2021
Het profiel van Gasunie
Onze externe economische waardecreatie
Onze externe maatschappelijke waardecreatie
Onze interne economische waardecreatie
Onze interne maatschappelijke waardecreatie
Bijlage Verslaggevingsprincipes
Bijlage Onze CO₂-emissies in detail

Deze beoordeling is gericht op het verkrijgen van een beperkte mate van zekerheid.

De basis voor onze conclusie
Wij hebben onze beoordeling verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse Standaard 3810N ‘Assuranceopdrachten inzake maatschappelijke verslagen’.
Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de paragraaf 'Onze verantwoordelijkheden voor de beoordeling van de duurzaamheidsinformatie’.

Wij vinden dat de door ons verkregen assurance-informatie voldoende en geschikt is als basis voor onze conclusie.

Onafhankelijkheid en kwaliteitsbeheersing
Wij zijn onafhankelijk van N.V. Nederlandse Gasunie zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA).

Wij passen de Nadere voorschriften kwaliteitssystemen (NVKS) toe. Op grond daarvan beschikken wij over een samenhangend stelsel van kwaliteitsbeheersing inclusief vastgelegde richtlijnen en procedures inzake de naleving van ethische voorschriften, professionele standaarden en andere relevante wet- en regelgeving.

Rapportage Criteria
De duurzaamheidsinformatie dient gelezen en begrepen te worden samen met de rapportage criteria. De gehanteerde rapportage criteria voor het opstellen van de duurzaamheidsinformatie zijn de Sustainability Reporting Standards van Global Reporting Initiative (GRI) en de aanvullend gehanteerde rapportage criteria, zoals toegelicht in de sectie ‘Bijlage Verslaggevingsprincipes’ van het jaarverslag.

Het ontbreken van gevestigde praktijken ter beoordeling en meting van niet-financiële informatie biedt de mogelijkheid verscheidene, acceptabele meettechnieken toe te passen. Hierdoor kan de vergelijkbaarheid tussen entiteiten onderling en in de tijd beïnvloed worden.

Beperkingen in de reikwijdte van onze beoordeling
In de duurzaamheidsinformatie is toekomstgerichte informatie opgenomen zoals verwachtingen ten aanzien van ambities, strategie, plannen en ramingen en risico-inschattingen. Inherent aan toekomstgerichte informatie is dat de werkelijke uitkomsten in de toekomst onzeker zijn, en waarschijnlijk zullen afwijken van deze verwachtingen. De hieruit voortvloeiende afwijkingen kunnen van materieel belang zijn. Wij geven geen zekerheid bij de veronderstellingen en de haalbaarheid van toekomstgerichte informatie.

In de duurzaamheidsinformatie worden verwijzingen gemaakt naar externe bronnen of websites. De informatie in deze externe bronnen of websites maken geen onderdeel uit van de duurzaamheidsinformatie die door ons is beoordeeld. Wij verstrekken derhalve geen zekerheid over deze informatie.

Onze conclusie is niet aangepast als gevolg van deze aangelegenheden.

Verantwoordelijkheden voor de duurzaamheidsinformatie en de beoordeling daarvan

Verantwoordelijkheden van de raad van bestuur en de raad van commissarissen voor de duurzaamheidsinformatie
De raad van bestuur van N.V. Nederlandse Gasunie is verantwoordelijk voor het opstellen van betrouwbare en toereikende duurzaamheidsinformatie in overeenstemming met de rapportage criteria zoals toegelicht in de sectie ‘Verslaggevingsgrondslagen’ en in de sectie ‘Bijlage Verslaggevingsprincipes’, inclusief het selecteren van de rapportage criteria, het identificeren van belanghebbenden, het bepalen van materiële onderwerpen, en het vaststellen dat de toegepaste rapportage criteria passend zijn in de omstandigheden, rekening houdend met de van toepassing zijnde wet- en regelgeving met betrekking tot verslaggeving. De door de raad van bestuur gemaakte keuzes ten aanzien van de reikwijdte van de duurzaamheidsinformatie en het verslaggevingsbeleid zijn uiteengezet in het hoofdstuk ‘Over dit jaarverslag’ van het jaarverslag 2021.

De raad van bestuur is ook verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het bestuur noodzakelijk acht om het opstellen van de duurzaamheidsinformatie mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het rapportageproces van de entiteit ten aanzien van de duurzaamheidsinformatie.

Onze verantwoordelijkheden voor de beoordeling van de duurzaamheidsinformatie
Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een beoordelingsopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte assurance-informatie verkrijgen als basis voor de door ons af te geven conclusie.

Onze opdracht is gericht op het verkrijgen van een beperkte mate van zekerheid om de plausibiliteit van de duurzaamheidsinformatie vast te stellen. De werkzaamheden variëren in aard en timing, en zijn ook geringer in omvang, dan die bij een assuranceopdracht gericht op het verkrijgen van een redelijke mate van zekerheid. De mate van zekerheid die wordt verkregen bij een beoordeling is daarom ook aanzienlijk lager dan de zekerheid die wordt verkregen bij een controle met betrekking tot zowel de werkzaamheden ten aanzien van de risico-inschatting, inclusief het verwerven van inzicht van de interne beheersing, als de werkzaamheden verricht ten aanzien van het inspelen op de geïdentificeerde risico’s.

Uitgevoerde werkzaamheden
Wij hebben deze beoordeling professioneel-kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse Standaard 3810N, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze werkzaamheden bestonden onder andere uit:

Het uitvoeren van een analyse van de externe omgeving en het verkrijgen van inzicht in de relevante maatschappelijke thema’s en kwesties en de kenmerken van de entiteit.
Het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte rapportage criteria, de consistente toepassing hiervan en de toelichtingen die daarover in de duurzaamheidsinformatie staan. Dit omvat het evalueren van de uitkomsten van de dialoog met belanghebbenden en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door de raad van bestuur.
Het verkrijgen van inzicht in de rapporteringssprocessen voor de duurzaamheidsinformatie inclusief het op hoofdlijnen kennisnemen van de interne beheersmaatregelen, voor zover relevant is voor onze beoordeling.
Het identificeren van gebieden in de duurzaamheidsinformatie met een hoger risico op misleidende of onevenwichtige informatie of afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Het bepalen en uitvoeren van de verdere werkzaamheden is gericht op het vaststellen van de plausibiliteit van de duurzaamheidsinformatie in reactie op onze risico inschatting.
Onze overige werkzaamheden bestonden onder meer uit:
- Het afnemen van interviews met het management (en/of relevante medewerkers) op groeps- (en bedrijfs-/divisie-/cluster-/lokaal) niveau verantwoordelijk voor de (duurzaamheids)strategie en het -beleid en de -prestaties;
- Het afnemen van interviews met relevante medewerkers verantwoordelijk voor het aanleveren van informatie voor, het uitvoeren van interne controles op, en de consolidatie van gegevens in de duurzaamheidsinformatie;
- Het bepalen van de aard en omvang van de uit te voeren beoordelingswerkzaamheden voor de groepsonderdelen en locaties. Bepalend hierbij zijn de aard, omvang en/of het risicoprofiel van de groepsonderdelen, locaties of de activiteiten;
- Het verkrijgen van assurance-informatie dat de duurzaamheidsinformatie aansluit op de onderliggende administraties van de entiteit;
- Het op basis van beperkte deelwaarnemingen beoordelen van relevante interne en externe documentatie;
- Het analytisch evalueren van data en trends
Het aansluiten van de relevante financiële informatie met de jaarrekening.
Het evalueren van de consistentie van de duurzaamheidsinformatie met de overige informatie in het jaarverslag buiten de reikwijdte van onze beoordeling.
Het evalueren van de algehele presentatie, structuur en inhoud van de duurzaamheidsinformatie.
Het overwegen of de duurzaamheidsinformatie als geheel, inclusief de daarin opgenomen toelichtingen het beeld weergeeft in relatie tot het doel van de gehanteerde rapportage criteria.

Wij communiceren met de raad van commissarissen onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de beoordeling en over de significante bevindingen die uit onze beoordeling naar voren zijn gekomen.