INTERVIEW Groen licht voor warmtetransportleiding WarmtelinQ
Het ministerie van EZK en Gasunie gaven op 8 november 2021 het startsein voor de aanleg van WarmtelinQ, de warmtetransportleiding van de Rotterdamse haven naar Den Haag. Liesbeth Siesling, Manager Omgeving & Vergunningen, en Floor Hooijman, Business Development New Energy, staan stil bij het belang van dit project voor de warmtetransitie. Liesbeth: “WarmtelinQ kan fungeren als vliegwiel voor het ontstaan van nieuwe, lokale initiatieven.”
Vliegwiel voor warmtetransitie
“Met de restwarmte van bedrijven uit de haven kunnen we een equivalent van 120.000 woningen verwarmen,” vertelt Floor. “Dat is een grote stap in de energietransitie, maar ook een doorbraak in het samenbrengen van vraag en aanbod. Je kunt niet investeren in bronnen als je geen afnemers hebt, en andersom. WarmtelinQ kan dit kip-ei-vraagstuk doorbreken.” Liesbeth: “Voor Zuid-Holland is het een heel belangrijke leiding, omdat het gemeenten een alternatief voor aardgas biedt.”
Meekrijgen klanten en omgeving
Floor: “We hebben hard gewerkt om dit voor elkaar te krijgen. Voordat het besluit om verder te gaan kon worden genomen, moesten er voldoende bindende contracten zijn met partijen die van WarmtelinQ gebruik zouden gaan maken. Op dit moment heb ik een brede rol, waaronder met de financiële afdeling bekijken hoe onze afspraken met stakeholders impact hebben op de kosten en de tarieven.” Liesbeth: “Ik was al betrokken bij WarmtelinQ, toen het nog Leiding door het Midden heette en nog van Eneco was. Toen Gasunie het project in 2019 overnam, ben ik meeverhuisd. Mijn team managet de omgeving en zorgt voor de vergunningen. Het tracé loopt door zes gemeenten, dus dan heb je te maken met veel partijen.”
Voorstanders én tegenstanders
“Ik heb me veel zorgen gemaakt om de politiek, met name in de gemeente Den Haag,” gaat Liesbeth verder. “Op sommige plekken heerst de angst dat WarmtelinQ lokale initiatieven zal verdringen. Dat wij ze uit de markt gaan prijzen.” Floor: “Het speelveld is ook best ingewikkeld. Maar de warmtevraag is enorm. Om die helemaal in te vullen is echt wel meer nodig dan WarmtelinQ. Er is ruimte voor andere, lokale bronnen en daar is ook subsidie voor beschikbaar. Het zou mooi zijn als er meer aandacht uitging naar het samenspel tussen de verschillende bronnen. Gelukkig is het merendeel van de partijen echt heel positief. De glastuinbouw bijvoorbeeld.”
Rol van warmtenetten
Liesbeth knikt instemmend: “De provincie en de regio willen deze leiding heel graag en zijn enorm blij dat het doorgaat. Uit verschillende studies blijkt dat de warmtevraag in Nederland voor een deel met warmtenetten goed kan worden ingevuld. Maar niet elk gebied in Nederland is geschikt. Deze plek is uniek door zowel de vele warmtebronnen als het nabijgelegen dichtbevolkte gebied.” Floor: “Er is zeker nog veel ruimte voor meer warmtenetten, zowel in Zuid-Holland als in de rest van Nederland. Ook met andere bronnen, zoals aardwarmte.”
Eerste niet-gasleiding
Floor: “Aanbod en vraag bij elkaar krijgen is een enorme uitdaging voor vrijwel alle warmtenetten. Dat dit nu lukt is een groot succes binnen de energietransitie.” Liesbeth: “Gasunie legt hiermee voor het eerst een ander type leiding aan dan een gasleiding. En ook voor de technische medewerkers is het anders, doordat de omgeving zo bepalend is. Onze gasleidingen liggen meestal niet in stedelijk gebied; onze warmtetransportleidingen wel. We liggen echt voor mensen hun stoep.”
Uitbreiding tracé
Liesbeth: “Inmiddels onderzoeken we of een aftakking van het tracé van Rijkswijk naar Leiden mogelijk is. Daarin zullen we dezelfde uitdagingen tegenkomen. Hoewel de warmtetransitie naar mate de tijd vordert wel een steeds duidelijker opgave wordt voor gemeenten. De gemeenten hebben al over dit vraagstuk moeten nadenken en plannen gemaakt. Dat kan helpen in het draagvlak.” Floor haakt hierop in: “De bal is gaan rollen. Hoe meer partijen aanhaken, hoe betaalbaarder het uiteindelijk wordt voor de eindgebruiker. En hoe groter de maatschappelijke bijdrage. De puzzelstukjes komen steeds beter samen.”
Alles raakt elkaar
Floor: “Ik vind het leuk dat het een project is dat zoden aan de dijk zet. Het gaat echt om een significante hoeveelheid huishoudens. En alles raakt elkaar: techniek, financiën, stakeholders... het is inspirerend om daar met een team van goede mensen aan te werken.” Liesbeth: “Alle disciplines raken elkaar en mensen voelen zich betrokken bij elkaars discipline. We doen het echt samen. Het is ook erg fijn dat Gasunie begrijpt hoe belangrijk de omgeving voor dit project is. Dat ik voor mijn team de tijd, het geld en de mensen krijg om de omgevingsuitdagingen goed aan te gaan. Dat doet Gasunie wat mij betreft heel goed.”